Δευτέρα 30 Ιουλίου 2012

Από τα Viking 1 και 2 στο Curiosity


Σε έξι ημέρες από σήμερα αναμένεται η προσεδάφιση στην επιφάνεια του πλανήτη Άρη, του διαστημικού ρομπότ της NASA, που ονομάζεται Curiosity (Περιέργεια).

Το Curiosity είναι εφοδιασμένο με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας και ένας από τους βασικότερους στόχους του είναι η αναζήτηση κάποιου είδους ζωής στην επιφάνεια του κόκκινου πλανήτη.


Οι επισκέψεις μη επανδρωμένων διαστημικών σκαφών στον πλανήτη Άρη εγκαινιάστηκαν την 1η Νοεμβρίου του 1962 με την εκτόξευση του Mars1, από την Σοβιετική Ένωση (ΕΣΣΔ). Όμως το διαστημόπλοιο αυτό βάρους 894 kg που θα προσέγγιζε για πρώτη φορά τον Άρη έχασε την επαφή του με τη Γη στις 13 Μαρτίου 1963, ενώ απείχε από τη Γη 100,000,000 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Από τότε εκτοξεύθηκαν κι άλλα διαστημόπλοια από την Σοβιετική Ένωση και τις ΗΠΑ πολλά από τα οποία κατόρθωσαν να στείλουν πλήθος φωτογραφιών, όμως οι πρώτες αποστολές που πέραν της μετάδοσης εικόνων από τον Άρη είχαν σκοπό και την διερεύνηση της ύπαρξης ζωής στην επιφάνειά του, πραγματοποιήθηκαν το 1976. Πρόκειται για τις αποστολές της NASA, Viking 1 και Viking 2.


Οι αποστολές αυτές – πραγματοποιήθηκαν επτά χρόνια μετά την πρώτη προσεδάφιση επανδρωμένου διαστημοπλοίου στην επιφάνεια της Σελήνης –  προκάλεσαν τον θαυμασμό του κόσμου, που εν τω μεταξύ είχε συνηθίσει να βλέπει τους αστροναύτες να περπατάνε στη Σελήνη.



Ας δούμε την περιγραφή των αποστολών Viking μέσα από έντυπα εκείνης της εποχής (1976-1977):

«…Το Βίκινγκ 1, προσεδαφίσθη ομαλώς εις την επιφάνειαν του Άρεως την 20ην Ιουλίου 1976, εις τας Χρυσάς Πεδιάδας με καθυστέρησιν 17 δευτερολέπτων του προβλεπόμενου χρόνου. Ήτο εξωπλισμένον με τας τελειοτέρας συγχρόνους τηλεοπτικάς συσκευάς και άλλα ειδικά όργανα δια την καταγραφήν της θερμοκρασίας του πλανήτου, της βαρομετρικής πιέσεως, της υγρασίας του εδάφους, των ηφαιστεικών δραστηριοτήτων και των σεισμών.


Η πρώτη εικόνα που έστειλε το Viking 1 αμέσως μετά την προσεδάφισή του στην επιφάνεια του Άρη

Η πρώτη μεταδοθείσα φωτογραφία παρουσίαζε τας στρογγύλας βάσεις στηρίξεως του σκάφους επί σκληρού εδάφους, επί του οποίου ευρίσκοντο διασκορπισμένοι μικροί λίθοι και βράχοι διαφόρων διαστάσεων. Εν συνεχεία η τηλεοπτική συσκευή μετέδωσε πολλάς άλλας φωτογραφίας του ορίζοντος και της πεδιάδος εις την οποίαν προσεδαφίσθη το διαστημόπλοιον.



H πρώτη έγχρωμη φωτογραφία της επιφάνειας του Άρη από το Viking 1 την 21 Ιουλίου 1976

Το έδαφος εφαίνετο να αποτελήται από εν λετπότατον κοκκινωπόν υλικόν, επί του οποίου διεκρίνοντο μικραί, γαλαναί, μαύραι και πράσιναι κηλίδες, πολλοί δεν βράχοι ήσαν κοκκινωπού χρώματος, γεγονός το οποίον αποδεικνύει την έντονον παρουσίαν σιδήρου οξειδωμένου υπό του οξυγόνους της ατμόσφαιρας. Από διαφόρους άλλας ενδείξεις κατέστη φανερόν ότι ο Άρης έχει πλείστα από τα απαραίτητα στοιχεία δια την γήϊνην ζωήν. Ο μηχανικός βραχίων μήκους 3 περίπου μέτρων, ο οποίος κατέληγεν εις εν μικροσκοπικόν εκσκαφέα, κατόρθωσε ύστερα από μίαν μικρή βλάβην, να περισυλλέξη ολίγην ποσότητα χώματος εκ του εδάφους η οποία εμοιράσθη δια περιστροφικού διανομέως εις τα διάφορα τμήματα του “βιολογικού εργαστηρίου” του Βίκινγκ, το οποίον αποτελεί εν από τα μεγαλύτερα τεχνολογικά αριστουργήματα του διαστημοπλοίου. Το βιολογικόν εργαστήριον τούτο εστοίχισε πενήντα εκατομμύρια δολλάρια περίπου και καταλαμβάνει χώρον μόλις ενός κυβικού ποδός.

Το Βίκινγκ 2, το οποίον ήτο εφωδιασμένον με τα ίδια περίπου όργανα του Βίκινγκ 1 και ήτο προωρισμένον δια τας ιδίας εργασίας, προσεδαφίσθη εις τον Άρην την 4ην Σεπτεμβρίου 1976, 6000 χιλιόμετρα βορειοανατολικώς του σημείου προσεδαφίσεως του Βίκινγκ 1, εις την Κοιλάδα της Ουτοπίας. Εις τας φωτογραφίας τας οποίας απέστειλεν εις την γην ενώ ήτνα ακόμη εις τροχιάν πέριξ του πλανήτου, διεκρίνοντο τεράστιαι εκτάσεις, αι οποίαι ωμοίαζον προς ωργωμένους αγρούς της γης και παρουσίαζον εντυπωσιακό θέαμα. Λόγω βλάβης αρχικώς εις στο σύστημα επικοινωνίας του διαστημοπλοίου δυστυχώς δεν διαβιβάσθησαν αι πρώται φωτογραφίαι μετά την προσεδάφισιν της ακάτου, ολίγον όμως αργότερον η βλάβη επιδιωρθώθη και αι πρώται φωτογραφίαι του βορείου ημισφαιρίου του Άρεως έφθασαν εις το διαστημικόν κέντρον της Πασαντήνα, δια να καταδείξουν ότι το Βίκινγκ 2 είχε προσεδαφιστεί εις βραχώδη περιοχήν ομοίαν περίπου προς την περιοχήν της προσεδαφίσεως του Βίκινγκ 1, και η οποία παρουσίαζε μεγαλύτερον ενδιαφέρον δια τους επιστήμονας του διαστημικού κέντρου.

Παρά το γεγονός όμως ότι αι άκατοι προσεδαφίσεως δεν κατώρθωσαν να ανιχνεύσουν μέχρι σήμερον (1977) ζώντας οργανισμούς επί της επιφανείας του ερυθρού πλανήτου, η πιθανότης, εν τούτοις, να υπάρχη ζωή εις τον Άρην δεν δύναται να αποκλεισθή, διότι η ζωή επί του πλανήτου είναι δυνατόν να βασίζεται σε χημικάς αντιδράσεις τελείως διαφορετικάς από εκείνας αι οποίαι αποτελούν την βάσιν της γήϊνης ζωής. Εξ άλλου αι άκατοι προσεδαφίσθησαν εις τοποθεσίαν η οποία είχε εκλεγή περισσότερον δια τας παρεχομένας εγγυήσεις ασφαλείας παρά δια την επιστημονικήν της αξίαν και είναι πιθανόν η έρευνα να διενεργήται εις ακατάλληλον τοποθεσίαν. Επί πλέον αι άκατοι δεν δύνανται να μετακινηθούν εκ της θέσεώς των και ούτως είναι αδύνατον να δοθούν πληροφορίαι ακόμη και δια το πλησιέστερον ύψωμα της επιφάνειας.

Οιαδήποτε όμως και αν είναι τα επόμενα αποτελέσματα των ερευνών των δυο διαστημοπλοίων, το πολυδάπανον τούτο πρόγραμμα δια την εξερεύνησιν του ερυθρού πλανήτου έχει ήδη αποδώσει σημαντικούς καρπούς. Δια της τεχνολογικής προόδου ο άνθρωπος κατώρθωσε να φθάση, να φωτογραφήση και να εξερευνήση ένα μικρόν τμήμα του Άρεως, επίτευγμα το οποίον και η τολμηροτέρα φαντασία του ανθρώπου δεν θα ηδύνατο να συλλάβη πριν από ήμισυ αιώνα….(Πηγή: Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν «Ηλίου»)»

Διαβάζοντας τα παραπάνω θα περίμενε κανείς πως μετά από 36 χρόνια το Mars Science Laboratory ή Curiosity θα μετέφερε τουλάχιστον ….  αστροναύτες στον Άρη. Πάντως το Curiosity – παρότι μη επανδρωμένο – μπορεί να λειτουργήσει ως κινούμενο εργαστήριο στην επιφάνεια του Άρη και αναμένεται να ξεκαθαρίσει πολλά αναπάντητα ερωτήματα που άφησαν οι προηγούμενες αποστολές εξερεύνησης του πλανήτη. Όπως η ύπαρξη ή όχι μικροοργανισμών. Υπομονή, οκτώ μέρες και σήμερα….


πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου